آپراکسی چیست؟
آپراکسی از دست دادن توانایی انجام کارهایی است که نیازمند به خاطر سپردن الگوها یا توالی حرکات است. افراد مبتلا به این اختلال نمی توانند دنباله ای از حرکات مورد نیاز برای انجام کارهای ساده و ماهرانه یا پیچیده را به یاد بیاورند یا انجام دهند، حتی اگر از نظر فیزیکی قادر به انجام وظایف باشند.
آپراکسی اختلالی در مغز و سیستم عصبی است که در آن فرد قادر به انجام کارها یا حرکاتی نیست که از آنها خواسته شود.
پزشکان برای تشخیص این اختلال از فرد میخواهند تا کارهای رایج آموخته شده را انجام دهد یا از آنها تقلید کند و ممکن است آزمایشهای عملکرد مغز و آزمایشهای تصویربرداری انجام شود.
آپراکسی در اثر آسیب به مغز ایجاد می شود. هنگامی که آپراکسی در فردی ایجاد می شود که قبلاً قادر به انجام وظایف یا توانایی ها بود، به آن آپراکسی اکتسابی می گویند.
دلایل آپراکسی چیست؟
آپراکسی معمولاً در اثر آسیب به لوبهای جداری یا مسیرهای عصبی ایجاد میشود که این لوبها را به سایر قسمتهای مغز، مانند لوبهای فرونتال و یا گیجگاهی متصل میکند. این نواحی خاطرات دنبالهای از حرکات را ذخیره میکنند. در موارد کمتر، آپراکسی ناشی از آسیب به سایر نواحی مغز است.
شایع ترین علل آپراکسی اکتسابی عبارتند از:
- تومور مغزی
- وضعیتی که باعث بدتر شدن تدریجی مغز و سیستم عصبی می شود (بیماری تخریب کننده عصبی)
- زوال عقل
- سکته مغزی
- آسیب تروماتیک مغز
- هیدروسفالی
- آپراکسی ممکن است در بدو تولد نیز دیده شود. علائم با رشد و تکامل کودک ظاهر می شود. علت ناشناخته است.
آپراکسی گفتار اغلب همراه با اختلال گفتاری دیگری به نام آفازی وجود دارد. بسته به علت آپراکسی، تعدادی دیگر از مشکلات مغزی یا سیستم عصبی ممکن است وجود داشته باشد.
علائم آپراکسی چیست؟
افراد مبتلا به آپراکسی نمی توانند دنباله ای از حرکات مورد نیاز برای انجام کارهای ساده و ماهرانه یا پیچیده را به خاطر بسپارند یا انجام دهند، حتی اگر توانایی فیزیکی انجام کار را داشته باشند و می توانند حرکات تک تک کار را انجام دهند. برای مثال، بستن دکمهای که شامل یک سری مراحل است، ممکن است غیرممکن باشد، حتی اگر دستها از نظر فیزیکی قادر به انجام کار باشند. به طور معمول، افراد متوجه نمی شوند که مشکلی دارند.
برخی از اشکال آپراکسی تنها بر وظایف خاص تأثیر می گذارد. برای مثال، افراد ممکن است توانایی انجام هر یک از موارد زیر را از دست بدهند: کشیدن یک تصویر، نوشتن یادداشت، بستن دکمه های لباس، بستن بند کفش، برداشتن گیرنده تلفن یا نواختن یک آلت موسیقی. آنها ممکن است نتوانند حرکات دست را انجام دهند یا تقلید کنند (مانند تکان دادن دست هنگام خداحافظی) یا نحوه استفاده از یک ابزار مانند مسواک. آنها ممکن است نتوانند یک شکل هندسی ساده را کپی کنند، علیرغم اینکه قادر به دیدن و تشخیص آن، نگه داشتن و استفاده از یک قلم و درک کار هستند.
افراد مبتلا به آپراکسی کلامی (گفتاری) نمی توانند واحدهای صوتی اصلی گفتار را تولید کنند، زیرا نمی توانند حرکات ماهیچه ای مورد نیاز برای صحبت را شروع یا هماهنگ کنند.
درمان آپراکسی چیست؟
درمان آپراکسی با توجه به نوع آپراکسی و شدت آن با روشهای متفاوتی انجام می گیرد.
گفتاردرمانگران می توانند به افرادی که آپراکسی گفتاری (کلامی) دارند کمک کنند و از آنها بخواهند بارها و بارها الگوهای صوتی را بسازند. اگر آپراکسی کلامی شدید باشد، ممکن است به افراد آموزش داده شود که از حروف یا تابلوی تصویر یا یک وسیله ارتباط الکترونیکی با صفحه کلید و نمایش پیام استفاده کنند.
کلمات مرتبط :
درمان آپراکسی – گفتاردرمانی آپراکسی – گفتاردرمانی در مجیدیه – گفتاردرمانی در استاد حسن بنا
