گفتاردرمانی چیست؟
گفتاردرمانی ارزیابی و درمان مشکلات ارتباطی و اختلالات گفتاری است و توسط آسیب شناسان گفتار زبان (SLP) انجام می شود ، که اغلب به آنها گفتار درمانگر گفته می شود. از تکنیک های گفتاردرمانی برای بهبود ارتباط استفاده می شود. که درمان اختلالات ارتباطی، زبانی و تولیدی و اختلالات مرتبط با آنها را در برمی گیرد. گفتار درمانی ممکن است برای اختلالات گفتاری که در دوران کودکی ایجاد می شود یا اختلالات گفتاری که در بزرگسالان ناشی از مواردی چون آسیب یا سکته مغزی ایجاد می شود مورد نیاز باشد.
چرا به گفتاردرمانی نیاز دارید؟
چندین اختلال گفتاری و زبانی وجود دارد که با گفتاردرمانی قابل درمان هستند:
- اختلالات تولیدی: اختلال تولید عبارت است از ناتوانی در شکل دهی صحیح کلمات خاص. کودک مبتلا به این اختلال گفتاری ممکن است صداهای کلمه را حذف کند ، جانشین کند ، اضافه کند یا به صورت خرابگویی تولید کند. یک مثال برای جانشینی ، گفتن “تتاب” به جای “کتاب” است.
- اختلالات روانی گفتار: اختلال روانی بر جریان، سرعت و ریتم گفتار تاثیر می گذارد. لکنت و کلاترینگ جزو اختلالات روانی گفتار هستند. فرد در حین لکنت ممکن است در ادای کلمات دچار قفل گردد و یا صدا ها را تکررا کند و یا آنها را بکشد. در کلاترینگ فرد اغلب سریع صحبت می کند و کلمات را ادغام می کند.
- اختلالات تشدید: اختلال تشدید اغلب در اثر انسداد مسیر هوا در حفره دهان یا بینی یا بدعملکردی دریچه کامی حلقی رخ می دهد. یکی از شایع ترین علت اختلال تشدید شکاف لب و کام می باشد.
- اختلالات درک زبان: فرد دارای اختلال زبان درکی در درک و پردازش آنچه دیگران می گویند مشکل دارد. این می تواند باعث شود وقتی فردی صحبت می کند بی علاقه به نظر برسد، در پیروی از دستورالعمل ها مشکل داشته باشد یا واژگان محدودی داشته باشد. سایر اختلالات زبانی ، اوتیسم ، کم شنوایی و آسیب به سر می تواند منجر به اختلال درکی زبان شود.
- اختلالات زبان بیانی: اختلال بیانی زبان مشکل در انتقال یا بیان اطلاعات است. در صورت داشتن اختلال بیان ، ممکن است در تشکیل جملات دقیق مانند استفاده از زمان فعل دچار مشکل شوید. این اختلال با اختلالات رشدی مانند سندرم داون و کم شنوایی همراه است. همچنین می تواند ناشی از ضربه سر یا یک بیماری باشد.
- اختلالات ارتباطی-شناختی: مشکل در برقراری ارتباط به دلیل آسیب به قسمتی از مغز که توانایی تفکر شما را کنترل می کند ، اختلال ارتباطی-شناختی نامیده می شود. این می تواند منجر به مشکلات حافظه ، حل مشکلات و مشکل در صحبت کردن یا گوش دادن شود. این می تواند ناشی از مشکلات بیولوژیکی ، مانند رشد غیر طبیعی مغز ، برخی شرایط عصبی ، آسیب مغزی یا سکته مغزی باشد.
- آفازی: یک اختلال ارتباطی اکتسابی است که بر توانایی فرد در صحبت کردن و درک گفته های دیگران تأثیر می گذارد. همچنین اغلب بر توانایی خواندن و نوشتن فرد تأثیر می گذارد. سکته مغزی شایع ترین علت آفازی است ، اگرچه سایر اختلالات مغزی نیز می توانند باعث ایجاد آن شوند.
- دیزارتری: یک اختلال حرکتی گفتار است. این اختلال ، بدلیل ضعف حرکتی در ماهیچه هایی است که برای تولید گفتار استفاده می شوند ( از جمله لب ها، زبان، شکاف صوتی و / یا دیافراگم.) بوجود می آید .نوع و شدت دیزآرتری بستگی به محل و وسعت آسیب سیستم عصبی بیمار دارد.
- نارساخوانی: ختلال نارساخوانی یا دیسلکسیا شایع ترین نوع اختلال یادگیری است که در آن دانش آموز علیرغم داشتن ضریب هوشی طبیعی و فرصت های تحصیلی کافی از عهدهی تکالیف خواندن و نوشتن بر نمیآید. در حالی که در سایر مهارتها همانند با گروه همسن خود رفتار میکند. در دیسلکسیا هیچگونه مشکل حسی مثل کم شنوایی کم بینایی وجود ندارد و این اختلال ناشی از عقب ماندگی ذهنی نیست نارساخوانی می تواند مرتبط با عوامل ارثی یا سایر عوامل موثر بر رشد مغز باشد. علت دقیق نارساخوانی به طور کامل درک نشده است. ین اختلال در سراسر عمر ادامه مییابد.
در طی گفتاردرمانی چه اتفاقی می افتد؟
گفتاردرمانی معمولاً با ارزیابی توسط SLP شروع می شود که نوع اختلال ارتباطی و بهترین راه درمان آن را مشخص می کند.
گفتاردرمانی در کودکان:
در کودکان بسته به نیاز کودک کلاس ها ممکن است انفرادی و یا در گروههای کوچک اراطه گردد. تمرینات و فعالیتهای گفتاردرمانی بسته به اختلال ، سن و نیازهای فرزند شما متفاوت است. در طول گفتاردرمانی برای کودکان ، SLP ممکن است:
- از طریق صحبت کردن، بازی کردن، استفاده از کتابها و تصاویر اشیا به عنوان بخشی از مداخله زبانی برای کمک به تحریک رشد زبان ، استفاده کند.
- صداها و هجا های صحیح را برای کودک در طول بازی مناسب سن به منظور آموزش نحوه ایجاد صداهای خاص به کودک مدل دهی کند.
- برای کودک و والدین یا مراقبان در مورد نحوه انجام گفتاردرمانی در خانه راهکار و تکالیف ارئه کند .
گفتاردرمانی در بزرگسالان:
گفتاردرمانی برای بزرگسالان نیز با ارزیابی نیازهای شما و بهترین درمان شروع می شود. تمرینات گفتاردرمانی برای بزرگسالان می تواند به شما در گفتار ، زبان و ارتباطات شناختی کمک کند. بهبود بلع بیماران در بیمارانی مانند پارکینسون، افازی، ضربه مغزی و… که بلع افراد دچار مشکل شده است نیز بخشی از خدمات گفتاردرمانی می باشد.
تمرینات ممکن است شامل:
- حل مسئله، حافظه، سازماندهی و سایر فعالیت های مربوتبط با بهبود ارتباطات شناختی.
- تکنیک های مکالمه برای بهبود ارتباطات اجتماعی.
- تمرینات تنفس
- تمرینات برای تقویت عضلات دهان
- و…